Tarla hissesi satın almak, özellikle yatırımcılar ve çiftçiler için büyük bir fırsat sunmaktadır. Ancak, tarla hissesi alırken dikkat edilmesi gereken birçok yasal ve finansal süreç bulunmaktadır. Hisseli tapular, birden fazla kişinin aynı araziye sahip olması anlamına gelir ve bu tür taşınmazların alım süreci, tapu devri ve ortaklık hakları gibi konuları içermektedir. Yanlış bir karar almamak ve yasal sorunlarla karşılaşmamak için süreci iyi anlamak gerekmektedir. Bu yazımızda, tarla hissesi satın alırken dikkat edilmesi gereken noktaları ve satın alma işlemlerini detaylı şekilde ele alıyoruz.
Tarla Hissesi Satın Alma Süreci
Tarla hissesi satın alma süreci, yasal ve tapu işlemleri açısından belirli aşamalardan oluşmaktadır. Hisseli bir taşınmaz satın alırken tüm ortakların rızası, ön alım hakkı ve tapu devri gibi konular önem taşımaktadır.
Hisseli Tapu Nedir?
Hisseli tapu, bir taşınmazın birden fazla kişi tarafından ortak olarak sahip olunduğunu gösteren tapu türüdür. Her hissedar, tapuda belirlenen oran kadar mülkiyet hakkına sahiptir ancak bu hak fiziksel olarak belirlenmiş bir alanı göstermez. Yani hissedarlar arsa veya tarlanın belli bir bölgesine değil, genel olarak tüm araziye ortak olurlar.
Hisseli Tapu ile Müstakil Tapu Arasındaki Farklar
Hisseli tapu, taşınmazın birden fazla kişi tarafından ortaklaşa sahip olunduğunu gösterirken, müstakil tapu tek bir kişiye ait mülkiyet hakkını ifade eder. Hisseli tapuda hissedarlar, arazinin bölünmüş parçaları üzerinde değil, tamamı üzerinde ortak hak sahibidir. Oysa müstakil tapuda kişi, taşınmazın belirli bir kısmının tek sahibi olur ve kendi adına tapu alır.
Tarla Hissesi Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tarla hissesi alırken hem yasal süreçlerin hem de yatırım risklerinin iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Hatalı bir alım, hukuki ve mali sorunlara yol açabilir.
Hissedarların Ön Alım Hakkı
Hisseli tapuda, mevcut hissedarların ön alım hakkı (şufa hakkı) bulunmaktadır. Yani bir hissedar, başka bir hissedarın hissesini satması durumunda, öncelikli satın alma hakkına sahiptir. Eğer hissedarlar bu hakkı kullanırsa, üçüncü şahıslara satış işlemi gerçekleştirilemez. Bu nedenle tarla hissesi satın alırken, diğer hissedarların ön alım hakkını kullanıp kullanmayacağı önceden araştırılmalıdır.
Tarlanın İmara Açık Olup Olmadığını Kontrol Etmek
Bir tarlanın yatırım açısından değerli olup olmadığını anlamak için imar durumu kontrol edilmelidir. Tarla statüsündeki bir arazi, belirli kurallar çerçevesinde kullanılabilir ve bazı tarlalar imara kapalı olabilir. Belediyeden veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden imar planı ve kadastral durumu sorgulamak, gelecekte yaşanabilecek sorunları önleyebilir.
Tapu Kaydını ve Hissedar Sayısını İncelemek
Tapu kaydı, hissedar sayısı ve hisse oranları detaylı şekilde incelenmelidir. Hisseli tapularda genellikle birden fazla ortak bulunduğundan, tüm ortakların satışa onay verip vermediği kontrol edilmelidir. Bazı hissedarlar satışa karşı çıkabilir ve hukuki süreç başlatabilir. Bu nedenle noter onaylı satış sözleşmesi yapmak önemlidir.
Tarla Üzerinde Hak İhlali Olup Olmadığını Araştırmak
Satın alınacak tarlanın üzerinde ipotek, haciz veya intifa hakkı gibi kısıtlamalar olup olmadığı sorgulanmalıdır. Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’nden alınacak tapu kaydı belgesi, taşınmazın üzerinde herhangi bir hukuki kısıtlama olup olmadığını gösterir.
Tarla Hissesi Nasıl Satın Alınır?
Tarla hissesi satın almak için belirli prosedürlerin takip edilmesi gerekmektedir. Resmi işlemler eksiksiz tamamlanmalıdır.
Satış Sözleşmesi Yapmak
Hissedarlarla anlaşma sağlandıktan sonra noter huzurunda bir satış sözleşmesi hazırlanmalıdır. Bu sözleşme, tarafların haklarını korur ve satış işlemlerinin yasal güvence altına alınmasını sağlar.
Tapu Devri İşlemlerini Tamamlamak
Tapu devri, Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’nde gerçekleştirilir. Satış sözleşmesi ile birlikte alıcı ve satıcı tapu dairesine başvurmalı, tapuda işlem masrafları ödenmeli ve satış işlemi resmi olarak tamamlanmalıdır.
Vergi ve Harç Ödemelerini Yapmak
Tarla satın alımında tapu harcı, emlak vergisi ve döner sermaye bedeli gibi masraflar bulunmaktadır. 2025 yılı itibarıyla, tapu harcı alım satım bedelinin %4’ü olarak belirlenmiştir ve bu bedel alıcı ve satıcı tarafından ortak veya tek başına ödenebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Tarla hissesi satın alma süreci ile ilgili en çok merak edilen sorular ve yanıtları aşağıda yer almaktadır.
Hisseli tapulu tarla satışı yapılabilir mi?
Evet, hisseli tapulu tarlalar satılabilir. Ancak satış sırasında diğer hissedarların ön alım hakkı bulunur ve bu hakkın kullanılmaması durumunda üçüncü şahıslara satış yapılabilir.
Tarla hissesi almak riskli mi?
Eğer tüm yasal süreçler dikkatlice incelenmezse riskli olabilir. Özellikle hissedarlar arasındaki anlaşmazlıklar, ön alım hakkı ve imar durumu gibi konular detaylı araştırılmalıdır.
Hisseli tapu ile müstakil tapu arasındaki fark nedir?
Hisseli tapu, taşınmazın birden fazla kişi tarafından ortaklaşa sahip olunduğunu gösterirken, müstakil tapu taşınmazın belirli bir sahibine ait olduğunu belirtir. Hisseli tapuda, sahip olunan alan fiziksel olarak belirli değildir.
Tapuda ipotek olup olmadığı nasıl kontrol edilir?
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden alınacak tapu kaydı belgesi ile taşınmazın üzerinde ipotek, haciz veya başka bir sınırlama olup olmadığı kontrol edilebilir.
Tarla hissesi almak için tapu müdürlüğüne gitmek gerekir mi?
Evet, tapu işlemlerinin tamamlanması için alıcı ve satıcının Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne başvurması gerekmektedir.
Tarla satın alırken nelere dikkat edilmeli?
Hissedar sayısı, tapu kaydı, imar durumu, ipotek veya haciz gibi yasal durumlar ve ön alım hakkı dikkatlice incelenmelidir.
Tarla almak yatırım için mantıklı mı?
Eğer imar planı değişikliği gibi unsurlar göz önüne alınarak analiz yapılırsa, tarlalar uzun vadede değer kazanabilir ve kârlı bir yatırım olabilir.
