Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin bazıları, İslami finans prensiplerine uygun olup olmadıkları açısından değerlendirilerek Katılım Endeksi’ne dahil edilir. Çatalağzı Termik Santrali (ÇATES), enerji sektöründe faaliyet gösteren önemli şirketlerden biri olup, yatırımcılar tarafından sıkça merak edilen konulardan biri de Katılım Endeksi’ne uygun olup olmadığıdır. Bu yazıda, ÇATES’in faaliyet alanı, finansal yapısı ve Katılım Endeksi kriterleri açısından değerlendirilmesini ele alacağız.
ÇATES Katılım Endeksine Uygun mu?
Katılım Endeksi’ne dahil edilebilmek için şirketlerin belirli finansal ve sektörel kriterlere uygun olması gerekmektedir. ÇATES’in bu kriterlere ne derece uyduğunu anlamak için detaylı bir değerlendirme yapacağız.
Sektörel uygunluk
Katılım Endeksi’ne dahil edilebilmesi için bir şirketin faaliyet gösterdiği sektörün İslami finans ilkelerine uygun olması gerekmektedir. Enerji üretimi, temel olarak uygun sektörler arasında kabul edilse de, şirketin üretim yöntemleri ve iş süreçleri bu uygunluğu etkileyebilir. ÇATES, termik santraller üzerinden enerji üretimi yaptığı için, çevresel faktörler ve kullanılan finansman yöntemleri uygunluk açısından dikkatle incelenmelidir.
Finansal kriterler
Bir şirketin Katılım Endeksi’ne dahil edilebilmesi için belirli finansal oranlara uyması gerekmektedir. Bunlar arasında faizli borçlanma oranı, faiz geliri ve şüpheli ticari faaliyetlerden elde edilen gelir gibi unsurlar bulunmaktadır. 2025 yılı itibarıyla yapılan değerlendirmelerde, ÇATES’in bilançosundaki faizli borçlanma oranı belirli sınırların üzerinde olursa, Katılım Endeksi’ne uygunluk açısından sorun teşkil edebilir. Ayrıca şirketin toplam gelirleri içinde faiz gelirlerinin düşük olması gerekmektedir.
ÇATES’in Katılım Endeksi’ne uygun olup olmadığı
ÇATES’in Katılım Endeksi’ne dahil edilip edilmeyeceği, yukarıda belirtilen sektör ve finansal kriterlere göre değerlendirilmektedir.
Mevcut durumu ve değerlendirme
ÇATES, termik santral işletmeciliği yaptığı için sektörel uygunluk açısından sınırda yer almaktadır. Bunun yanı sıra, finansal tablolarında yüksek faizli borçlanma ve faiz gelirlerinin olup olmadığı da Katılım Endeksi açısından belirleyici olacaktır. Eğer şirketin faizli işlemleri ve yüksek borçlanma oranı mevcutsa, bu durum Katılım Endeksi’ne dahil edilmesini engelleyebilir.
Sıkça sorulan sorular
ÇATES ve Katılım Endeksi ile ilgili sıkça sorulan bazı soruları ve cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
ÇATES, Katılım Endeksi’ne neden dahil edilmeyebilir?
Katılım Endeksi’ne dahil olmak için şirketlerin faizli borçlanma oranlarının belirli bir sınırın altında olması ve İslami finans kurallarına aykırı gelir kaynaklarının düşük olması gerekmektedir. ÇATES, finansal yapısı veya faaliyet alanı nedeniyle bu kurallara tam olarak uymuyorsa endekse dahil edilmez.
Katılım Endeksi’ne dahil olmayan bir şirkete yatırım yapmak caiz midir?
Bu konu, kişisel ve mezhepsel yorumlara göre değişiklik gösterebilir. Katılım Endeksi, İslami prensiplere uygun yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için belirlenen bir kriterdir. Ancak bir şirketin endekse dahil olmaması, doğrudan yatırımın caiz olmadığı anlamına gelmez.
ÇATES’in Katılım Endeksi’ne dahil olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?
Borsa İstanbul’un resmi internet sitesi veya Katılım Endeksi hesaplama kriterlerini belirleyen kuruluşlar tarafından yayımlanan güncel listeleri takip ederek, ÇATES’in endekste olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
ÇATES, Katılım Endeksi’ne uygun hale gelebilir mi?
Eğer şirket, faizli borçlanmasını azaltır, gelirlerinde faiz kaynaklı gelirleri düşürür ve İslami finans ilkelerine daha uygun bir yönetim benimserse, gelecekte Katılım Endeksi’ne uygun hale gelebilir.
ÇATES’in Katılım Endeksi’ne uygun olup olmadığına kim karar verir?
Katılım Endeksi’ne dahil edilecek şirketleri belirleyen finansal denetim kurumları, bağımsız danışmanlar ve Borsa İstanbul tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda karar verilir.
